Mekke ve Medine üzere kutsal kentleri içinde barındıran Suudi Arabistan, İslam’ın doğduğu yer olarak kabul ediliyor. Birtakım Müslümanlar için Suudi Arabistan’da ölmek, dini ve manevi bir mana taşıyordu.
Aynı vakitte İslam dünyasında kıymetli bir yere sahip olan Mısır da İslamcılar için tarihi ve dini bir ehemmiyete sahipti.
Özellikle Türkiye’de cemaat mensupları, bu kutsal topraklarda ölmenin, ahiret hayatında daha büyük bir ödül getireceğine inanıyordu.
Suudi Arabistan’ın şeriatla yönetilmesi ve İslam’ın katı kurallarının uygulanması, kimileri için ülkü bir ömür ve vefat yeri olarak görülmekteydi.
TALİBAN’A ÇEVRİLEN ROTA
Ancak şeriatla yönetilen Suudi Arabistan’da son devirde yapılan ıslahatlar Türkiye’deki muhafazakarların güzeline gitmiyor.
Bir periyot kutsal topraklara vefata giden isimlerin torunları rotayı artık Taliban’ın yönettiği Afganistan’a çevirdi.
Suudi Arabistan’da gerçekleştirilen ıslahatlar, ülkenin toplumsal ve kültürel yapısında kıymetli değişikliklere yol açtı.
JENNIFER LOPEZ’DEN GÖRSELLİ ŞOV
Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ın öncülüğünde hayata geçirilen bu ıslahatlar, bayan haklarından kültürel etkinliklere kadar geniş bir yelpazeyi kapsadı. Bu değişiklikler, Suudi Arabistan’ın daha ölçülü bir İslam anlayışa geçişini simgeledi.
Son olarak Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da ABD’li ünlü müzikçi Jennifer Lopez ülkeye göre açık kıyafetiyle konser verdi.
Yaşanan gelişmeler Türkiye’deki dini ve siyasi istikrarları de etkiledi.
Ancak, bu ıslahatlar kimi kesitlerde farklı reaksiyonlara yol açtı.
Türkiye’deki cemaatler, Suudi Arabistan’daki bu değişimlerin akabinde tarafını Taliban’a çevirdi. Cemaatler, Suudi Arabistan’ın ıslahatlarını İslam’ın temel prensiplerinden uzaklaşma olarak değerlendirirdi ve Taliban’ın daha katı İslam anlayışını benimsemeye başladı.
İSMAİLAĞA’DAN TALİBAN’A YATIRIM
İsmailağa Cemaati’nin yurt dışı hizmet ünitesi Beşere Bedel Veren Dernekler Federasyonu (İDDEF), Taliban idaresindeki Afganistan’a açıldı.
Taliban’ın denetimi ele almasının akabinde sık sık Afganistan’ı ziyaret eden İsmailağa Cemaati, ülkede okul inşa etti.
İsmailağa, Nakşibendi tarikatının Halidiyye kolundan bir cemaat.
Bu cemaatin kurucusu ise Trabzon’da doğan Mahmut Ustaosmanoğlu idi.
Ali Haydar Efendi olarak anılan ‘şeyhinin’ yanında yetişen Ustaosmanoğlu, 1954’te Çarşamba’daki İsmailağa Camii’nde imam olarak çalışmaya başladı.
ÖLMEDEN EVVEL SUUDİ ARABİSTAN’DAYDI
Ustaosmanoğlu’nun İsmailağa Camii’nde faaliyetleri üzerinden oluşan cemaat, yıllar içinde büyüdü.
Ustaosmanoğlu’nun devrin İskender Paşa Cemaati lideri Mehmed Zahit Kotku ile de yakın bir bağlantısı vardı.
Ve Mehmet Zahit Kotku’nun mevt yıl dönümünde cemaatler rotayı ıslahat üstüne ıslahat yapan Suudi Arabistan’dan kırıp radikal islamcı Taliban’ın yönettiği Afganistan’a kırdı.
Nakşibendi piri Mehmed Zahid Kotku, hayatının son yıllarında sıhhat problemleri yaşamasına karşın, 1979 yılında Hac ibadetini yerine getirmek için Suudi Arabistan’a gitmişti.
Ancak, Hac dönüşünde ağır hastalıkları nedeniyle İstanbul’a geri dönmek zorunda kaldı ve 13 Kasım 1980’de İstanbul’da vefat etti.
Suudi Arabistan’daki ıslahatlar, bölgesel ve global seviyede geniş yankı uyandırıyor.
Türkiye’deki cemaatlerin bu ıslahatlara olumsuz bakışı, İslam dünyasında ıslahat ve çağdaşlaşma süreçlerinin ne kadar karmaşık ve tartışmalı olabileceğini gösteriyor.