Fed Açık Piyasa Komitesi (FOMC), dün federal fonlama oranını beklentiler doğrultusunda 75 baz puan artırarak 2008’den bu yana en yüksek düzey olan yüzde 3,00-3,25 bandına çıkardı.
Üyelerin gelecek periyoda ait projeksiyonları daha yüksek işsizlik ve yavaş ekonomik büyümeye işaret ederken, enflasyonun lakin 2025’te Fed’in yüzde 2’lik gayesine geri döneceğini ortaya koydu.
AGRESİF FAİZ ARTIRIMLARI DEVAM EDEBİLİR
Yetkililerin federal fonlama oranına ait medyan beklentileri ise yıl sonu için yüzde 4,4 ve 2023 için yüzde 4,6 seviyesinde gerçekleşti. Bu da Banka’nın kasım ve aralık aylarında gerçekleştireceği toplantılarda en az 125 baz puan ile agresif faiz artırımlarına devam edeceğini gösterdi. Güncellenen projeksiyonlarla faiz indirimi başlangıcı için 2024’e işaret edilmesiyle bu tarafta birinci atılımın gelecek yıl yapılabileceği beklentileri de şimdilik rafa kalkmış oldu.
Kararın akabinde değerlendirmelerde bulunan Fed Başkanı Jerome Powell, Banka’nın enflasyonu yüzde 2 gayesine düşürme taahhüdüne sıkı sıkıya bağlı olduğunu ve bunu gerçekleştirene kadar çaba edeceklerini söyledi.
Powell, enflasyonu düşürmenin acılı olacağını vurgulayarak, “Fiyat istikrarını sağlamamız gerekiyor, yoksa sonra daha fazla acı çekeriz. Keşke bunu yapmanın acısız bir yolu olsaydı ancak yok. Bizim gereksinimimiz olan enflasyonda manalı bir halde aşağı istikametli baskı oluşması. Bunu görmek istiyoruz” sözlerini kullandı. Gelecek devir faiz artırımlarının açıklanacak bilgilere bağlı olacağını aktaran Powell, toplantıdan toplantıya karar vermeye devam edeceklerini kaydetti.
Gelişmelerin akabinde, para piyasası fiyatlamalarında Fed’in gelecek ay da 75 baz puanlık faiz artırımına gideceği ihtimali yüzde 69’a yükselirken, tahvil piyasasından çıkışlar hızlandı. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 3,62’yle Şubat 2011’den bu yana en yüksek seviyeyi görmesinin akabinde yüzde 3,55’te dengelendi. ABD’nin 2 yıllık tahvil faizi de Ekim 2007’den bu yana birinci defa yüzde 4,14’ü test etti. Dolara olan talebin güçlenmesi ile başka ülke para üniteleri üzerindeki baskı da artarken, dolar endeksi yükselişini sürdürerek 111,8 ile 20 yılın tepesine çıktı.
Bu gelişmelerle dün New York borsasında negatif bir seyir izlendi. Dow Jones ve S&P 500 endeksi yüzde 1,7’lik, Nasdaq endeksi de yüzde 1,8’lik paha kaybıyla yaklaşık 2,5 ayın en düşük düzeyine gerilerken, endeks vadeli kontratların yeni güne de düşüşle başlaması dikkati çekiyor.
Avrupa tarafında, güç krizine yönelik alınan önlemler ve Rusya-Ukrayna savaşı kapsamında artan jeopolitik riskler gündemin odağındaki yerini korurken, bugün BoE’nin faiz kararı bekleniyor. Bankanın siyaset faizini 50 baz puanlık artırımla yüzde 2,25’e yükseltmesi beklenirken, 75 baz puanlık artırım ihtimali de göz arkası edilmiyor. Bu yıl şubat, mart, mayıs ve haziran aylarında 25’er baz puanlık, ağustosta 50 baz puanlık faiz artırımı gerçekleştiren Banka’nın mümkün 75 baz puanlık atılımı, 33 yılın en büyük adımı olarak gösteriliyor.
AVRUPA BORSALARINDA ALICILI BİR SEYİR İZLEDİ
Dün Fed’in faiz kararı öncesi kapanan Avrupa borsalarında alıcılı bir seyir izlenirken, Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 0,76, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,87 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,63 yükseldi. Euro/dolar paritesi ise güçlenen doların tesiriyle 0,9809 ile Ekim 2002’den bu yana en düşük düzeye gerilerken, Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne yüzde 1’i aşkın düşüşle başladı.
Asya tarafında, bugün kararlarını açıklayan Japonya Merkez Bankası (BoJ), faizlerde ve para siyasetinde değişikliğe gitmezken, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınına yönelik devreye alınan özel fon tedariki programını kademeli olarak kaldırılacağını duyurdu. Global çapta merkez bankalarının agresif bir formda sıkı para siyasetleri uyguladığı son periyotta BoJ’un emsallerinin bilakis “güvercin” tavrını sürdürmesine münasebet olarak, salgınının iktisada devam eden tesiri ve Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle büyümede aşağı taraflı riskler gösterildi.
DOLAR/YEN 24 YILIN EN YÜKSEK DÜZEYİNİ GÖRDÜ
Kararın akabinde dolar/yen paritesi 145,4’e kadar çıkarak 24 yılın en yüksek düzeyini gördü. BoJ, daha evvel dolar/yen paritesinin 145’i test etmesinin akabinde direkt döviz müdahalesinin habercisi olan oran denetimi yapmıştı. Bu durum muhtemel bir müdahale gelebileceği tasaları ile piyasaların tetikte olmasını beraberinde getirirken, kelam konusu atağın örtülü de yapılabileceği belirtiliyor.
ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs da Çin’e yönelik büyüme beklentilerini düşürürken, bu gelişmelerle kapanışa yakın Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3, Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,6 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 1,9 bedel kaybetti.
YURT İÇİNDE GÖZLER MERKEZ BANKASI FAİZ KARARINDA
Yurt içinde, dün global çapta azalan risk iştahı ve bankacılık paylarında devam eden satış baskısı ile BIST 100 endeksi günü yüzde 0,97 azalışla 3.245,76 puandan tamamladı. Dolar/TL, dün yüzde 0,1’lik artışla 18,3275’ten kapanmasının akabinde, bugün bankalararası piyasanın açılışında 18,3480’den süreç görüyor.
Analistler, Fed’in gelecek periyoda ait projeksiyonları ile iktisatta “yumuşak iniş” beklentilerine gölge düştüğünü belirterek, artan resesyon ihtimaline rağmen agresif faiz artırımlarına devam edileceği sinyalinin global çapta risk iştahının azalmasına neden olduğunu söyledi.
Bugün yatırımcıların BoE toplantısından çıkacak kararlara odaklandığını aktaran analistler, yurt içinde ise gözlerin Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) faiz kararına çevrildiğini söz etti.
Analistler, bugün bilgi gündeminin de ağır olduğuna işaret ederek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 3.200 puanın dayanak, 3.300 düzeyinin direnç pozisyonunda bulunduğunu bildirdi.
AA Finans’ın anketine katılan ekonomistlerin birden fazla, bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının (politika faizi) yüzde 13’te sabit bırakılmasını bekliyor. Öte yandan ankete katılan 29 ekonomistten 9’u siyaset faizinde 100 baz puanlık, 1’i ise 50 baz puanlık indirim öngörüyor.